Scriptie schrijven

Scriptie schrijven

Uitdaging van een scriptie schrijven

Dat het studentenleven naast heel leuk, ook (heel) zwaar kan zijn, heeft ook heel veel met die bekende scriptie te maken die je op een gegeven moment geacht wordt te schrijven. Hetgeen dat elke student zich zal afvragen is toch wel de vraag: waar ga ik mijn scriptie over schrijven? Of anders in ieder geval toch wel; hoe ga ik dit allemaal aanpakken? Dat je hiermee kan worstelen of hier stress van ervaart is niet gek. Je zult een hele tijd intensief met je scriptie bezig zijn en er staat behoorlijk wat druk op.

Uiteindelijk kun je met je scriptie wel prachtig aantonen dat je hetgeen je geleerd hebt in de afgelopen jaren daadwerkelijk weet toe te passen. Het gaat verder dan informatie verzamelen en noteren zoals in een opstel of werkstuk. Het is een heel proces, waarbij je eerst gaat onderzoeken wat je wil behandelen, wat leidt tot het vormen van een vraagstelling en waarbij je tot een antwoord wil komen.

In sommige gevallen wordt er al een opdracht voor je scriptie voorgesteld of zelfs aangedragen door je opdrachtgever. In andere gevallen sta je voor de uitdaging om zelf een onderwerp te kiezen. Maar hoe bepaal je nu of een dergelijk onderwerp interessant genoeg is?

Waar moet een goede scriptie aan voldoen?

Om een weloverwogen keuze te maken welk onderwerp je uiteindelijk voor je scriptie zal kiezen, is het belangrijk doordrongen te zijn van waaraan een scriptie moet voldoen. Dit houdt je scherp en er zullen dan automatisch al een aantal onderwerpen afvallen.

Hou rekening met het volgende:

  • Het onderwerp moet interessant genoeg zijn om langere tijd te onderzoeken; denk aan zeker twee maanden, maar vaker gaat dit richting een half jaar.
  • Je moet er onderzoeksmethoden voor kunnen inzetten waar jij beschikking toe hebt en mee weet om te gaan / interesse in hebt. Kies je voor een literatuuronderzoek, dan moet er bijvoorbeeld voldoende, betrouwbare literatuur voorhanden zijn.
  • Het onderwerp wat je kiest; moet de aandacht van de lezer weten te trekken en het liefst vernieuwd zijn. De relevantie van het onderwerp, moet echt meteen uit je inleiding naar voren komen. Gericht op je lezer, moet je er ook voor kiezen om termen en begrippen te gebruiken die voor hem of haar begrijpelijk zijn. Introduceer ze eerst indien je lezer dit niet kan weten, anders zal er afgehaakt worden.
  • Het onderwerp moet wetenschappelijk of maatschappelijk een toegevoegde waarde hebben.
  • Er moet ingezoomd kunnen worden op een bepaald onderdeel, wanneer het een breed onderwerp betreft. Je moet afgebakend te werk kunnen gaan.

Blijf scherp op wat er van je verwacht wordt

Voordat je begint, is het belangrijk om te starten met een oriëntatie op wat er nu eigenlijk van je verwacht wordt. Kijk naast de algemene bovengenoemde voorwaarden ook naar aan welke eisen/voorwaarden je vanuit specifiek je opleiding of opdrachtgever moet voldoen. De kans is anders zeer groot dat je scriptie wordt afgekeurd, wat zonde van je tijd is.

Zorg voor een goede voorbereiding voordat je in de volgende fase gaat uitzoeken welke onderwerpen je interessant vindt: ga na of je goed begrepen hebt wat de bedoeling is en waar je rekening mee moet houden door met je docent(en) en/of begeleider(s) te praten en vragen te stellen. En door je goed in te lezen in vooraf verkregen documenten.

Nadenken over waar jouw interesses liggen

Bedenk waar jouw eigen interesses liggen, dat maakt het wel zo motiverend om aan je scriptie te beginnen en bovenal het vol te houden: je zult zeker een aantal maanden, misschien wel tot een half jaar zoet zijn met je scriptie. Ga bijvoorbeeld na waarom je specifiek voor deze opleiding hebt gekozen, wat trok je aan? Wat wil je ermee bereiken? Wat zijn je favoriete vakken/onderwerpen tijdens deze studie? Wat heb je, je betreft je toekomstige werkveld altijd al afgevraagd? Wat zou je willen uitdiepen?

Inspiratie opdoen op basis van je interesses

Ook kan het heel handig zijn om eens te achterhalen of jouw hogeschool of universiteit een database ter beschikking heeft, waar scripties in zijn opgenomen van andere studenten. Dit blijkt vaak wel het geval te zijn en het zou zonde zijn dit niet als inspiratiebron te benutten om te onderzoeken wat je aanspreekt.

Verdiep je dan ook meteen in hoe vaak een bepaald onderwerp voorkomt dat mogelijk ook jouw interesse heeft, is het wel vernieuwd om er dan ook een scriptie aan te wijden? Waar kun jij nog de verdieping mee in, op basis van wat je daar allemaal al kan vinden rond dat onderwerp? Of triggert het je misschien om in het verlengde van dat onderwerp iets relevants uit te gaan werken? En wat zou je specifiek (verder) willen onderzoeken aan hetgeen je daar al van kan lezen in de database? En is dat ook haalbaar met dit onderwerp, gezien een scriptie minder groots van opzet is dan een professioneel onderzoek.

Loop je momenteel ergens stage, waar je misschien je scriptie aan zou kunnen koppelen, laat dit dan ook een inspiratiebron vormen. Denk eens rustig en uitgebreid na; welke problemen en uitdagingen spelen daar bijvoorbeeld momenteel (of al langere tijd) die opgelost moeten worden? Staan er dingen in de planning, die om de een of andere manier nog niet van de grond komen? Welke ontwikkelingen spelen er of kunnen er verwacht worden?

Verder is het goed om in te spelen en er je voordeel mee te doen als je een onderwerp weet te kiezen, dat aansluit bij hetgeen je toekomstgericht na je studie zou willen doen. Denk aan het volgen van een master of het promoveren ergens op. En misschien weet je al heel specifiek in welk werkveld je uiteindelijk wil gaan werken. Als je dit nog niet precies weet, kan het scriptieonderwerp je juist ook helpen om dit verder te onderzoeken als je ergens over twijfelt.

Vooronderzoek doen; gesprekken aangaan

Nadat je bepaald hebt waar je interesses liggen en je ook wat globale inspiratie hebt opgedaan, kun je een stukje meer de verdieping in door een vooronderzoek te starten naar die onderwerpen.

Hier kun je al mee beginnen door het raadplegen van deskundigen. Wie weet kun je al terecht bij je stageadres. Als je collega’s of leidinggevende(n) je niet direct kunnen helpen, zoek het dan in de instelling of organisatie hoger op of ga actief netwerken. Zo ontmoet je mogelijk interessante mensen en doe je in dit voorstadium mogelijk al belangrijke kennis op. Door kenbaar te maken waarom je zo graag deze gesprekken aangaat, is de kans sowieso groot dat mensen met je meedenken en je van tips voorzien.

Vooronderzoek doen; je kwaliteiten benutten voor het beste resultaat

Bedenk ook waar jouw kwaliteiten liggen. Misschien ben je van de cijfertjes en wil je dus juist in de statistieken van een bepaald onderwerp duiken. Of ben je juist meer van interviews afnemen en uitwerken?

Vooronderzoek doen; literatuuronderzoek

Welk vooronderzoek je ook kiest, van te voren moet wel duidelijk zijn of er echt voldoende bronnen te raadplegen zijn om dit onderwerp daadwerkelijk te kunnen onderzoeken.

Kies je voor een literatuuronderzoek als vooronderzoek, dan zit je vaak wel goed omdat je hierbij uiteenlopende bronnen kan raadplegen. Denk aan boeken, krantenberichten, artikelen uit wetenschappelijke tijdschriften, scripties van andere studenten, een archief induiken om te kijken wat je daar voor materiaal tegenkomt.

Let er wel op dat je een kritisch literatuuronderzoek verricht. In boeken en tijdschriften is immers van alles te vinden, maar met puur een opsomming of samenvatting kom je niet veel verder dan de informatie die je bijvoorbeeld op internet ook kan vinden. Denk bijvoorbeeld echt een probleemanalyse uit waar je, je tijdens het literatuuronderzoek op kunt richten of ga heel afgebakend in kaders te werk waarin je specifieke informatie uitlicht.

Ook verstandig is om er alert op te zijn, je niet te laten overspoelen door de hoeveelheid literatuur die je wellicht kan vinden. Hou in gedachten dat je niet veel tijd hebt om je scriptie te schrijven (dat lijkt in eerste instantie misschien wel zo, maar je komt al snel tijd tekort).

Niet alleen de hoeveelheid literatuur, maar ook de daadwerkelijke inhoud van één bepaald medium kan je overspoelen. Probeer te focussen op kernwoorden of bedenk van te voren naar welke specifieke, kleinere onderdelen je op zoekt bent, zodat je dit een boek meteen kan selecteren op basis van de inhoudsopgave. Ook online kun je met van te voren bedachte trefwoorden gerichter zoeken.

Specifiek in een boek is het handig om je eerst eens in het voorwoord en de conclusie te verdiepen om te bepalen of concreet deze literatuur jou de antwoorden kan geven waar je naar op zoek bent. Lees het boek daarna inhoudelijk, maar zorg dat je de boeken doelgericht selecteert voordat je kostbare tijd verliest in hetgeen dat mogelijk net niet aansluit.

Hou er rekening mee dat informatie snel verouderd, dus richt je op recente publicaties. Richt je het liefst ook op een auteur die goed bekend staat in het werkveld waarop jij je richt. Je kunt altijd tips vragen aan je docent(en) of andere deskundigen.

Wanneer je tijdens je literatuuronderzoek ook vaak dezelfde auteur tegenkomt, is het sowieso handig om op deze persoon eens in te zoomen omdat diegene dan waarschijnlijk veel weet en/of onderzoek heeft gedaan naar jouw geselecteerde onderwerp.

Zoek je ook informatie online, probeer dan ook uit wat je kan vinden wanneer je synoniemen van je zoektermen invoert. Of gebruik de termen ook eens in het Engels of een andere taal, om op andere interessante artikelen uit te komen. Zo kun je een beetje spelen met de resultaten voor een vernieuwend resultaat.

Zorg er wel altijd voor dat de bron bekend is en dat je je baseert op wetenschappelijke artikelen. Overige informatie op internet is vaak verouderd en met name vaak niet al te betrouwbaar. Ook betreft boeken en tijdschriften kies je het liefst voor de wetenschappelijke soort, gebaseerd op onderzoek. Maak vooral gebruik van de bibliotheek en/of database die je hogeschool of universiteit biedt. Vaak kun je hier gratis gebruik maken van bepaalde databases.

Pas uiteraard ook op met plagiaat, neem nooit letterlijk iets over en schrijf in je eigen woorden, anders kan dit nare gevolgen hebben.

Een selectie maken van onderwerpen die je interesse hebben

Als je meerdere onderwerpen bent tegengekomen tijdens bijvoorbeeld je vooronderzoek, waar je mogelijk mee verder wil voor je scriptie, maak dan een selectie. Kies bijvoorbeeld drie onderwerpen.

Door vervolgens veel met je omgeving en met deskundigen over die drie onderwerpen te praten ga je vanzelf merken waar jouw enthousiasme, interesse en motivatie vooral zit. En doordat je vanuit andere mensen verneemt waar nog ontwikkelingen, uitdagingen of verbeterpunten liggen zal je ook merken of je echt de verdieping in wil op een specifiek onderdeel en wat daarvan het meeste onderzoek- en schrijfstof biedt.

De daadwerkelijke keuze

Afhankelijk van de bronnen die je ter beschikking hebt en wat aansluit bij jouw opleiding en eventuele toekomstplannen kun je uiteindelijk een weloverwogen keuze maken. Ook met op het oog wat momenteel speelt in de maatschappij of wat wetenschappelijk relevant is. Dat de scriptie aansluit bij je kwaliteiten zou natuurlijk helemaal mooi meegenomen zijn.

Tips voor het effectief te werk gaan met het schrijven van je scriptie

Tijdens je scriptie kun je te maken krijgen met een aantal vervelende belemmeringen. Zo krijgen de nodige studenten te maken met faalangst, een writersblock, sombere gevoelens of zelfs een burnout. Niet zo gek, een scriptie brengt behoorlijk wat druk tot presteren met zich mee en vraagt veel van je qua tijd en energie. Dat je er met een scriptie alleen voor staat, komt de spanning ook niet echt ten goede.

Hoe kun je zo effectief mogelijk te werk gaan?

  • Zorg voor zo min mogelijk afleiding: de grootste afleiding vormt zeer waarschijnlijk je telefoon en social media. Zorg dus dat je daar even van wegblijft. De vliegmodus inschakelen is een mooie optie om toch van de andere functionaliteiten op je mobiel gebruik te kunnen blijven maken. Als je het lastig vindt; bedenk dan een beloningssysteem waarbij je met jezelf afspreekt na bijvoorbeeld een uurtje even een app-pauze te mogen inlassen of even 10 minuutjes te mogen kijken op social media. Leg anders je telefoon even helemaal op een andere plek, zodat je niet alsnog verleid wordt uit automatisme je telefoon steeds aan te klikken.
  • Zorg dat je werkt vanuit een duidelijke hoofdvraag: vooral dan weet je gericht te schrijven, voordat je er heel veel bijzaken bijhaalt waar je tijd mee verliest.
  • Werk volgens een planning: je moet een beetje streng zijn tegenover jezelf. Als je puur afwacht tot je een keer zin hebt een en ander uit te werken, is de kans groot dat je uiteindelijk in tijdnood komt. Daarbij weet je zo waar je aan toe bent door overzicht te creëren en voel je je geruster dat je in tijd goed uitkomt met alles wat je nog moet doen. Daarbij weet je ook wanneer je tijd hebt voor wat leuke, afwisselende zaken tussendoor.
  • Zorg dat je scriptie de prioriteit krijgt die het nodig heeft: doorgaand op het stukje streng zijn voor jezelf; natuurlijk moet je genoeg kunnen ontspannen en je leven laten doorgaan, maar een nacht doorhalen terwijl je de volgende dag van alles van plan bent met je scriptie, is niet heel handig.
  • Wees realistisch met het maken van een planning: een hele dag aan je scriptie zitten, is niet realistisch. Iedereen zou op den duur afgeleid raken, wat het steeds moeilijker maakt de focus uiteindelijk weer goed te pakken te krijgen. Spreek met jezelf af dagelijks 2 of 3 uur aan je scriptie te wijden, net zoals dat je bijvoorbeeld normaalgesproken een college zou volgen.
  • Laat anderen je stimuleren: praat veel over je scriptie binnen je omgeving. Vertel waar je mee bezig bent en wat je nog moet doen. Zeker in je huiselijke omgeving kan het helpen als bijvoorbeeld je ouders je af en toe even een zetje kunnen geven.

Tips tegen faalangst tijdens het schrijven aan je scriptie

Ook al werk je volgens bovengenoemde tips, dan nog kan faalangst een behoorlijke sta-in-de-weg vormen om efficiënt aan de slag te kunnen gaan.

Enkele tips om faalangst tegen te gaan:

  • Begin ‘gewoon’ ergens: soms weet je gewoon echt niet waar te beginnen op basis van alle informatie die je verzameld hebt en alles wat je nog wil vermelden. Bedenk dat het wel belangrijk is om gericht te schrijven, maar dat je wel ‘gewoon’ ergens kan beginnen. De volgorde is nog niet meteen heel belangrijk. Finetunen zul je sowieso toch moeten blijven doen. Je hoeft niet letterlijk eerst bij de inleiding te beginnen. Dit later schrijven is vermoedelijk juist handiger als je de lezer goed kan introduceren in wat er allemaal komen gaat. En je zult merken dat als je eenmaal begonnen bent, de kans groot is dat je op een gegeven moment in een flow terecht komt. Wees dus niet te bang om te beginnen en blijf niet te lang hangen in hoe je alles uiteindelijk wil gaan aanpakken; dat wijst vaak vanzelf.
  • Bereid je voor: door goede voorbereiding kun je op een later moment stress voorkomen. Zorg dus bijvoorbeeld dat je weet wat er vanuit de opleiding van je verwacht wordt. Zo kun je ook makkelijker een to-do-list bijhouden zodat je overzicht behoudt en je, je ook ook nuttig en succesvol voelt elke keer dat je een punt kunt afstrepen. Ook heb je zo een duidelijk tijdspad voor ogen, zodat je ook weet wanneer je tussentijds even wat anders kunt gaan doen zonder in tijdsgebrek te komen. Zorg dat je deze lijst zo veel mogelijk binnen handbereik hebt liggen. Zo kun je hier ook alles op noteren wat je tussentijds nog te binnen schiet, zo hoef je het jezelf niet moeilijk te maken niks te mogen vergeten.
  • Wanneer je vastloopt: raadpleeg je docent/begeleider. Blijf niet te lang hangen op hetzelfde punt als je niet verder komt, want dat zal uiteindelijk je gehele motivatie (verder) omlaag brengen.
  • Werk volgens een planning: ook hier geldt, maak het jezelf wat gemakkelijker door het overzicht heel bewust te behouden. Chaos creëert alleen maar meer onzekerheid.
  • Vergelijk jezelf niet met anderen: iedereen gaat anders te werk en heeft andere kwaliteiten, jezelf vergelijken met anderen maakt je dus onnodig onzeker. Daarbij weet je nooit precies waar anderen mee worstelen of wat men echt levert: misschien lijkt het wel of bepaalde studenten hun deadlines eerder halen, maar wellicht is wat ze schrijven inhoudelijk wel minder sterk dan hetgeen jij straks aflevert.
  • Blijf niet hangen in negatieve gevoelens, maar verander je mindset: met negatieve gevoelens ga je niet verder komen. Probeer ze bewust om te zetten in positieve gedachten. Bedenk bijvoorbeeld dat wanneer je scriptie wordt afgekeurd, je er wel elke keer van leert waardoor je uiteindelijk inhoudelijk een sterkere scriptie weet af te leveren. Bedenk daarnaast dat stress in de vorm van negativiteit alleen maar meer onzekerheid en faalangst met zich mee brengt. En dat het je veel scherper zal houden om er wat relaxter in te staan: “Ik heb mijn best gedaan, het is nu afwachten”…of “volgende keer pak ik het anders aan”. Denk ook in oplossingen i.p.v. problemen, misschien kun je nog eens met je docent praten voor wat extra tips. Of misschien is een zogenaamde scriptiecoach (deskundige begeleiding) voor jou wel de oplossing om weer wat houvast te creëren.
  • Probeer falen te accepteren: maak het jezelf wat gemakkelijker en besef dat je niet altijd succesvol kan zijn. Zolang je je best hebt gedaan en hard hebt gewerkt, is falen niet erg. Het hoort bij het leven en je leert er altijd van.
  • Zoek afleiding: probeer je scriptie af te wisselen met zaken waar je energie van krijgt. Ga bijvoorbeeld tussentijds sporten of doe iets anders dat als uitlaatklep dient. En: beloon jezelf met iets leuks naarmate je steeds verder komt met je scriptie en bepaalde doelstellingen behaald.

Handige Websites